SUSCRIBETE

19 Mayo 2024, Puebla, México.

Lalakgamakglhtit (Despojo) / Un poema de Manuel Espinosa Sainos

Cultura /Sociedad | Poesía | 4.SEP.2023

Lalakgamakglhtit (Despojo) / Un poema de Manuel Espinosa Sainos

Lalakgamakglhtit

 

¿Lantla chu nakwanikgó ninín
pi nelh xkataxawatkán tani aknukgó?
lantla nakwanikgo ninín
pi lakatunu nakaxtlawananikgokán.
¿Pi niktilakamaxnalh chu
akxni nelh kititakgskgolh
xa tiji xanat?
Lantla nakwanikgó ninín
pi wa imá lilhtampan chu kgalhpuxum
nelh kitilichiwinankgolh xlatamatkán.
¿Ni naktakgalhchiwinankgó?
¿tu nkiwi naliskgakgaw?
pi aya tapuxtakgamikanit nkinakukán.
¿Lantla nakwanikgó ninín
pi lata xkinkatasnikgoyan kpaskwa kumpana
uku chu tlakgmaka lakampi na anaw
liakgwanaw wantu kinkamakglhtipatankanán?
¿Tu xanat nalimastlanikgo xmaknikán?
¿tu limajinin, tu liamkgskgo
nalikamakgskgokgó kxtijikán?
¿Ni kitiyat lakum xanat napulhtakipalakgó
akxní naktasanikgó?
wanti kinkamakglhtipatankgoyan kintiyatkán
xtachaná chakalh yakgolh kkintamputsnikán.

 

Despojo

 

¿Cómo decirles a mis muertos
que esta tierra ya no les pertenece?
que tendrán que buscar
la ofrenda en otro lado.
¿Con qué cara llamarlos
cuando ya no encuentren
el camino de flores?
Que nunca más
las cruces de sempoalxochitl
contarán sus historias.
¿Dónde conversar con ellos?
¿bajo qué árbol?
si ya este corazón está desierto.
¿Cómo explicarles que
lejos de llamarnos a la fiesta,
hoy las campanas nos llaman
a defender lo que nos queda?
¿Qué flores vendrán a su cuerpo?
¿qué incienso, qué velas
alumbrarán su camino?
¿Dónde como las flores
brotarán cuando yo los llame?
si la avaricia es un gusano
que hoy engulle el cordón umbilical.
 
©Lalakgamakglhtit / Despojo. Poema de Manuel Espinosa Sainos.
©Foto: Elvia Chaparro